Ελεωνόρα Ζουγανέλη
«Πιστεύω στη συνεχή αλλαγή, στις εσωτερικές «κόντρες» μας!»
Της έκρηξης και της γαλήνης...
Η Ελεωνόρα Ζουγανέλη κουβαλά όλα τα μυστήρια της με σεβασμό και βρίσκει την πιο βαθιά υπαρξιακής μορφής δικλείδα για να τα ξεκλειδώσει: την ίδια της την τέχνη. Κρατώντας στα χέρια της τις διαδρομές, που την έφεραν στο σημερινό της μονοπάτι, συνεχίζει στο δρόμο της προσωπικής της ανάγκης και ρίχνει τις γέφυρες για να ενώσει τις δικές της αντιτιθέμενες όχθες, χτίζοντας έτσι τα πιο σταθερά εδάφη, εκείνα, που βασίζονται στην αλήθεια!
Με ένα δίσκο, που της χάρισε καινούριες διαδρομές και μια σειρά παραστάσεων στο Σταυρό του Νότου, που αποδεικνύει το μέγεθος της αγάπης, που την περιβάλλει, πατάει γερά την προσωπική της σφραγίδα και εδραιώνεται ουσιαστικά!
Με ανάστημα, με πεποίθηση, με όραμα...
M.C: Καλλιτεχνικά εκπέμπεις πολύ έντονα τη δυναμική της έκρηξης, αν και η παρουσία σου και φυσική σου υπόσταση χαρακτηρίζεται από ηρεμία. Από πού ξεκινά αυτή η «φωτιά» και πώς συνυπάρχει με τη «γη» σου;
Ε.Ζ: Η ώρα της σκηνής είναι η στιγμή της εκτόνωσής μου, η στιγμή, που προσπαθώ να απολαύσω με κάθε τρόπο και μέσο αυτό, το οποίο βιώνω. Αυτές οι διαδικασίες αυτόματα γεννούν τη φωτιά. Απολαμβάνω την επαφή με το κοινό, την υποστήριξη, που εισπράττω από τους συνεργάτες μου, τους ανθρώπους που βρίσκονται δίπλα μου. Βέβαια, την πιο μεγάλη χαρά αισθάνομαι, όταν διαπιστώνω την ολοένα και πιο ώριμη δυνατότητά μου να επικοινωνώ το σύνολό μου με τον κόσμο, γιατί για μένα το τραγούδι έχει να κάνει με αυτό που συμβαίνει σε ολόκληρη τη ζωή μου. Αυτή την ανάγκη μου κάποιοι την κατανοούν, ταυτίζονται μαζί της, την αγαπούν και θέλουν να τη μοιραστούν και έτσι μου δίνουν τη δύναμη να κάνω αυτή την υπέρβαση ορίων και να ενώνω πάνω στη σκηνή τη «φωτιά» με το γήινο στοιχείο μου. Υπάρχουν φορές, που και εγώ η ίδια, βλέποντας το αποτέλεσμα, απορώ με το πώς φθάνω σε αυτά τα άκρα.
M.C: Μέσα σε μια διαδρομή, που έχει πάρει πια την υπόσταση πορείας, ποια είναι εκείνα τα στοιχεία, που σε έχουν ορίσει και σε ποιο βαθμό, προσλαμβάνοντάς τα, τα πήγες ένα βήμα παραπέρα;
Ε.Ζ: Όλες μου οι εμπειρίες μέχρι σήμερα έχουν γίνει τα «σημάδια», που με έχουν ορίσει. Κάθε τι καινούριο έρχεται στο δρόμο μου, το εκλαμβάνω ως μια νέα πρόκληση και έτσι αυτόματα μπαίνω στη διαδικασία να αλλάξω τη συνολική οπτική μου και κατ’ επέκταση τη ζωή μου και να τη φέρω σε νέα μέτρα από την αρχή. Είμαι διαθέσιμη να μεταλλάσω τις σταθερές μου, όταν αυτό, που έχω στα χέρια μου, με συναρπάζει. Ίσως, αυτό αποτελεί και ένα στοιχείο του εαυτού μου, που εκτιμώ και δε θέλω να αποχωριστώ. Έχει ρίσκο, φυσικά, και κούραση για τους ανθρώπους του περιβάλλοντός μου, αλλά νιώθω πως με ωφελεί πραγματικά.
M.C: Ποια θέση βρίσκει η υπερβολή του πάθους και ποια η εγκράτεια του επαγγελματία στην τέχνη σου;
Ε.Ζ: Αυτό που έχω καταφέρει πια, χάρη στη μέχρι στιγμής πείρα μου, είναι ο έλεγχος κάποιων καταστάσεων και ο χειρισμός τους με τέτοιο τρόπο, ώστε να μη με αποσυντονίζουν ή να μη με επηρεάζουν. Έχω κατορθώσει να διατηρώ την ψυχραιμία μου και να παραμερίζω τη στιγμιαία οργή μου, κατανοώντας τις συνέπειες, που μπορεί να επιφέρει. Όμως, σε ό, τι αφορά στην καλλιτεχνική παρουσία μου, στην έκθεση μου και στην επαφή με τον κόσμο, δε λειτουργώ ποτέ με κανόνες εγκράτειας, ούτε καν με αυτό που ονομάζουμε «επαγγελματικό χαρακτήρα» με τη στενή έννοια του όρου. Νιώθω και πράττω, όπως ακριβώς αισθάνομαι την κάθε στιγμή.
M.C: Σε ποιο βαθμό τη «χρησιμοποιείς» εσύ και σε ποιο το κάνει εκείνη;
Ε.Ζ: Δε γνωρίζω πώς και εάν με χρησιμοποιεί εκείνη. Εγώ, όμως, το κάνω απόλυτα! Είναι ένας από τους πιο σοβαρούς λόγους, που με ωθεί στην εξέλιξη σε όλα τα επίπεδα. Λειτουργεί ως το μέσο, που μου δίνει το πάτημα να αναγνωρίζω το σημείο, στο οποίο βρίσκομαι, τις εσωτερικές αλλαγές, που έχουν πραγματοποιηθεί, τις αδυναμίες και τα κομμάτια, στα οποία αξίζει να επενδύσω. Ορίζει τα σημαίνοντα και τα μη σημαίνοντα!
M.C: Αν η τέχνη παίρνει τη διάσταση «ταξιδιού», ποιοι είναι οι δικοί σου προορισμοί και κατά πόσο ταυτίζονται με το ίδιο το ταξίδι;
Ε.Ζ: Είμαι ένας άνθρωπος, που με τα ταξίδια έχει περίεργη σχέση. Θέλω να αισθάνομαι οικεία στα μέρη, που πηγαίνω, γι’ αυτό και δεν ευχαριστιέμαι εύκολα. Δεν είμαι από εκείνους που υποστηρίζουν το δόγμα «το ταξίδι για το ταξίδι». Όμως, με τη μουσική συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο! Μέσα από αυτό, που κάνω, θέλω να πηγαίνω στο «κάπου», χωρίς να με ενδιαφέρει ούτε η αναχώρηση, ούτε ο προορισμός. Αφού, όμως, αφεθώ πλήρως ελεύθερη στην πρώτη ανακάλυψη και κατανοήσω προς τα πού με βγάζει, αρχίζω να γίνομαι ο οδηγός και να τους γνωρίζω το μέρος, που επέλεξα να πάω. Ο πληθυντικός του κοινού είναι πολύ πιο ισχυρός από τη μονάδα του καλλιτέχνη, γι’ αυτό είμαι εγώ εκείνη, που ορίζει τις γραμμές πλεύσης. Εάν δε γίνει αυτό, το έδαφός μου γίνεται ασταθές και υπάρχει ο κίνδυνος να γίνω ακόλουθος αντί οδηγός.
M.C: Το «εισιτήριο» τι αντίτιμο έχει και ποια η σχέση σου με τους «συνεπιβάτες», είτε αυτοί ονομάζονται συνεργάτες, είτε κοινό...; Ποια σημασία αποδίδεις στην έννοια της ένωσης;
Ε.Ζ: Το αντίτιμο είναι η εμπειρία! Μια τεράστια εμπειρία, που έχει συνέπειες τόσο σε πρακτικό επίπεδο, όσο και σε υπαρξιακό. Μια εμπειρία, που μου επιτρέπει να κατανοώ και να αντιλαμβάνομαι τη ζωή και τους ανθρώπους διαφορετικά. Έτσι, έρχομαι, έτοιμη πια, να μοιραστώ με όλους αυτούς τους συνεπιβάτες κάτι κοινό, το συναίσθημα! Είναι αυτό το κοινό βίωμα, που μας ενώνει.
M.C: Ακόμη και ο τελευταίος σου δίσκος («Μετακόμιση τώρα») είναι μια ανάγκη «φευγιού». Ποια είναι η αφετηρία και ποιος ο προορισμός, στον οποίο σε οδήγησε αυτό το εφαλτήριο;
Ε.Ζ: Ηχητικά έφυγα από τον ηλεκτρικό ήχο για να πάω στον πιο ακουστικό και φυσικό. Μέσα από την εμπειρία των live μου συνειδητοποίησα την τεράστια σημασία της φυσικής παρουσίας των μουσικών. Έτσι, αυτό αποτέλεσε και την πρωταρχική μου επιθυμία. Από ‘κει και πέρα ήρθαν όλα εκείνα, που πάντα έρχονται και οδηγούν στο τελικό αποτέλεσμα. Σκέψεις, συζητήσεις, ιδέες, αλλαγές, δοκιμές. Όλα, όμως, κινούμενα από την ανάγκη μου για αυθορμητισμό, μια ανάγκη μου, που με κάνει να ακούω το αίσθημα της στιγμής και να πιστεύω πως οτιδήποτε έρχεται, έχει το λόγο του, που επιλέγει τη δεδομένη συνθήκη.
M.C: Έχοντας περπατήσει τόσο, λοιπόν, ποια γεύση μένει στα χείλη σου;
Ε.Ζ: Ευτυχία! Αισθάνομαι γεμάτη από μια ευτυχία, που επιδρά σε όλους τους τομείς της ζωής μου και αυτή η αλληλεπίδραση είναι που μου δημιουργεί την πληρότητα. Θα μου ήταν αδιάφορο εάν είχα αποδοχή, αλλά οι άνθρωποι με αντιμετώπιζαν με φόβο ή με μια κρυμμένη ιδιοτέλεια. Χαίρομαι, που έχω δίπλα μου πρόσωπα, που με πλησιάζουν με αγάπη, η οποία είναι διακριτή στα μάτια τους. Χαίρομαι, που έχω συναδέλφους, με τους οποίους υπάρχει ειλικρινής αλληλοεκτίμηση και σεβασμός. Χαίρομαι, που κάνοντας αυτή τη δουλειά, η ζωή μου καλυτερεύει και γίνεται πιο ουσιαστική. Το τραγούδι έχει κατορθώσει αυτό ακριβώς: να με γειώσει, να με φέρει στην πραγματικότητα, στη συνειδητοποίηση της ανάγκης των ανθρώπων!
M.C: Προχωρώντας στη μουσική παράσταση, που παρουσιάζεις στο Σταυρό του Νότου, «Έχω κι άλλα να σου πω», ποια «μυστικά» εκμυστηρεύεσαι;
Ε.Ζ:Ξεκινήσαμε την παράστασή μας στη σκηνή του Anodos Live Stage, όμως η ανταπόκριση του κόσμου τολμώ να πω πως ειλικρινά ήταν απίστευτη και μας ζήτησαν να συνεχιστεί. Γι’ αυτό, μιας και στη σκηνή του Anodos είχε ήδη ορισθεί το επόμενο σχήμα, αποφασίσαμε να μετακομίσουμε στην Κεντρική Σκηνή του Σταυρού του Νότου. Από 14 Φεβρουαρίου, λοιπόν, μέχρι 7 Μαρτίου, τις Παρασκευές, θα παρουσιάζουμε το ίδιο πρόγραμμα με κάποιες μικρές αλλαγές, μιας και, ακόμη κι αν, κατ’ ουσίαν, αποτελεί τη συνέχεια του ίδιου concept, όπως είπα και πριν, οι αλλαγές μου αρέσουν. Έτσι, αλλάξαμε ως ένα βαθμό και τον αρχικό τίτλο. Είναι ένας συμβολικός τίτλος, τον οποίο επιλέξαμε, γιατί εκφράζει διαφορετικά νοήματα. Όλοι οι άνθρωποι, χρησιμοποιώντας το τραγούδι ως μέσο, έχουν κάτι να πουν. Επίσης, ειδικά σήμερα, πολλές φορές αισθανόμαστε πως έχουμε την ανάγκη να πούμε κάτι στο διπλανό μας και μέσα στον πανικό μας μεγιστοποιούμε την αξία του, καταλήγοντας να συνειδητοποιήσουμε πως, τελικά, δεν ήταν τίποτε περισσότερο από ένας απλός πανικός. Έτσι, χρησιμοποιήσαμε το εύρημα με ένα τηλέφωνο, το οποίο χτυπάει συνέχεια, όταν βρίσκομαι πάνω στη σκηνή και γίνεται η αφορμή για να εμφανιστούν άνθρωποι της ζωής, οι οποίοι... κάτι έχουν να μου πουν! Στην ουσία, θέλω να πω πάρα πολλά και να πραγματοποιήσω ένα κάλεσμα προς τον κόσμο, για να τα μοιραστούμε.
M.C: Σε βρίσκουμε σε μια διαφορετική παράσταση, η οποία συζεύει μέσα σε λίγες ώρες όλες τις πτυχές σου, από την παιδικότητα μιας κούνιας, μέχρι την αγανάκτηση ενός ξεσπάσματος, το χιούμορ και την τσαχπινιά μιας άλλης εποχής. Ποια ανάγκη σου εντοπίζουμε αυτή τη φορά;
Ε.Ζ: Η ανάγκη μου είναι πάντα η ίδια. Το κατά πόσο καταφέρνω να τη διατυπώνω σωστά ή ολοκληρωμένα έχει διαφορά. Πιστεύω στον πολύπλευρο εαυτό μας, σε αυτές τις πολλές διαφορετικές υφές, τα διαφορετικά χρώματα και τις στιγμές, που κουβαλάει ο καθένας. Στόχος μου, λοιπόν, είναι να αποτυπώνω κάθε φορά αυτόν ακριβώς τον καμβά στιγμών, που κι εγώ, φυσικά, κουβαλάω. Έναν καμβά, που είναι γεμάτος από στιγμές δύναμης και αδυναμίας, νεύρων, τρυφερότητας, απόγνωσης. Δε μου αρέσουν τα δεδομένα και οι σταθερές. Πιστεύω στην ίδια την αλλαγή του ανθρώπου, τη συνεχή αλλαγή, στις εσωτερικές «κόντρες» μας. Αυτό ακριβώς θέλω να φαίνεται μέσα από τα προγράμματά μου, πως όλα αυτά ενώνονται και αποτελούν έναν άνθρωπο! Μου αρέσουν όλα! Και μου αρέσουν όλα πραγματικά! Και γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο, ακόμη κι αν πολλές φορές έχω βρεθεί να κατηγορούμαι για έλλειψη ταυτότητας, συνεχίζω μια συγκεκριμένη πορεία πλεύσης. Σήμερα, πια, ο κόσμος ίσως έχει αρχίσει να αντιλαμβάνεται πως τελικά αυτή είναι η πραγματική μου ανάγκη και αυτή ήταν εξ’ αρχής.
M.C: Ενώνεις ακούσματα και εικόνες, που βρίσκονται σε διαφορετικέ «όχθες». Υπάρχει το «αγεφύρωτο», τελικά;
Ε.Ζ: Φυσικά και όχι! Για μένα δεν υπάρχει η έννοια του αγεφύρωτου σε καμία διάσταση, είτε κάνουμε λόγο για ανθρώπινες σχέσεις, είτε για ανθρώπινες συμπεριφορές και χαρακτήρες. Πόσω μάλλον, όταν αναφερόμαστε στην τέχνη, εκεί σβήνει εντελώς κάθε τέτοια ιδέα! Εκείνη αποτελεί το δεσμό για όλα αυτά, τα εκ πρώτης όψεως αντίθετα.
M.C: Πώς, λοιπόν, επιτυγχάνεις τη «στρογγυλοποίηση των γωνιών», χωρίς όμως να προκαλέσεις τη βαρεμάρα της ομοιογένειας;
Ε.Ζ: Προσπαθώ να καταλήγω εκεί, «γυαλίζοντας» πρώτα- πρώτα τις δικές μου γωνίες. Υπάρχουν δύο δρόμοι, είτε να «κρύψω» όλες αυτές τις διάφορες πτυχές μου, άρα οι γωνίες να γίνουν ολοφάνερες, είτε τελικά να τις αποδεχτώ και να βρω τον τρόπο να τις συνταιριάξω. Αυτό επιδιώκω να επιτύχω στη ζωή μου, άρα και στη σκηνή. Όσο περισσότερο τις λειαίνω ως προσωπικότητα, τόσο περισσότερο τις ενώνω καλλιτεχνικά. Πρόκειται για μια αλληλεπίδραση μεταξύ της ζωής και της τέχνης μου, αλλά και μια εξέλιξη της ίδιας της ανάγκης μου. Παλαιότερα επέλεγα πιο δυνατές «κραυγές», τώρα με βρίσκω μέσα σε πιο ήρεμα, εσωτερικά ξεσπάσματα.
M.C: Και μετά από τα live στο Anodos Live Stage, ποιες διαδρομές ακολουθούν;
Ε.Ζ: Παράλληλα με τις παραστάσεις θα πάμε στη Θεσσαλονίκη και ίσως πραγματοποιήσουμε μια μικρή περιοδεία στην επαρχία. Επίσης, είμαι έτοιμη πια να ακούσω νέο υλικό, για μια δισκογραφική δουλειά, που είναι άγνωστο πότε θα κυκλοφορήσει, ενώ θα ξεκινήσω και την προετοιμασία για το καλοκαίρι.
Διδασκαλία Μακάμ
